Di nav wan de, yek jê, ji Zimanê me yê kurdiya; kû ew ji weki serbixwe, li Cihanê cihê xwe yê teyibet digire, ci ji aliyê Gramatikê vê be, yan ji axeftinê, kû ew ne Þaxeke ji ti Zimana ya û Þahidê vê ji Akadimnasên Elemani RODICER û POT go di Sala 1840 dana xwiya kirin kû Kurdi Zimaneki Serbixwe ya, bêgûman piþti kû gotinên Kurdi anîna himber Zimanên Irani.
Her wiha ji di Faktorên giring hena kû dikarê Ziman û Zaravayê wa ji hev cûda dike: ew ji Nasnameya Netewi û lihevkirina di navbera axeftvanên van Diyalêkta deya.
Grupa kû Kurdi cih têda digrê Ew ji Hindi-Europi: û di vir de ji weki ;
Hindi-Irani: ev ji, ji 2 Þaxa pêk tê 1- Zimanên Hindi Ari; ev ji, ji gelek parceyan pêk tê:
·Hindi Zimanê fermi yê Hidistanê ya
·Ordû Zimanê fermi yê Pakistanê ya
·Benxali Zimanê fermi yê Bengiladêþe
Zimanên Irani: ev bi rengê xwe yê kevin yê Avista; kû Gotarên Zeradeþt
(Avista: Pirtuka Ola Zerdeþtiyane, ku di Sedsala 7 beri Zayinê hatibû nivîsandin, û Zerdest ji bi Koka xwe Kurdeki ji Ormiyê ya) dihatin weþandin û
Zimanê Farisi yê Kevin, û ji van Zimanan, weki Farisiya nû Afxani û Kudri cêbûn.
Zimanê Silavî : ev ji ;
1- Silaviya Baþûr : Weki Zimanên Bûlxari, Kirwti û Silovini
2- Silaviya Rojava : Weki Zimanên Ceki, Silovaki û Poloni
3- Silaviya Rojhilat : ji Zimanên Rûssi û Okrani pêk tê
Her wiha ji bi vê Grupê re gelek Zimanê dî yê Europi tên girêdan, mîna Ermeni, Elbani, Yonani, Itali û Erlendi
Zimanên Cirmani:ji Elemani û ingilesi pêk tê.
Takû em nêzîkbûna Zimanê me yê Dayikê bi Zimanê weki Elemani û Rûssi re bikin, ezê cend Gotonan bênin ser Ziman:
Kurdi Rûssi Axeftina Rûssi
Jîn ЖИЗНЬ Jîzin
Bira БРАТ Birat
Jin ЖЕНА Jina
Sipas СПАСИБО Siapsîba
Þeþ ШЕСТЬ Þêst
Bi kûda КУДА Kûda
Dîwane ДИВАН Dîvan
Mir УМЕР Ûmer
Kurdi Elemani Axeftina Elemani
Zor Sehr Zêr
Dilop Tropfen Tropfên
Kûrt Kurz Kûrtz
Gewire Groß Giros
Hêvî Hoffnung Hofnûng
Erd Erde Êrde
Higûv Honig Honîg
Hasin Eisen Ayizen