 |
|
|
 |
 |
 |
 |
|
Gotar: Gotinek Di 30 Saliya Terorkirina Lehengê Kurd Mûsa Anter De |
 Konê Reþ Rojnamevan û nivîskarê bê westan barhilgirê derd û kulê gelê Kurd, þoreþgerê ku li dijî dijmin bi pênûs û xamê disekinî, þêxê nivîskarên Kurd, apê me ( Mûsa Anter: Þêxo, Þeyhmus Almas: 1918-1992), yê ku ji berî 30 salî ve, di þeva (20-21/9/1992)an de, li Diyarbekirê taxa (Seyran Tepe) þehîd ket. Helbet rola pênûsa wî ne kêmî rola tivinga pêþmergeyên serê çiya bû.. Ew, bi pênûsa xwe, li rex þoreþgeran di sekinî û þerê dijminê gelê Kurd dikir.. Lê xuyaye ku ew mêranî li cem dijmin nebû ku xwe li ber tîrên pênûsa wî bigrin, vêca bi bêbextî ew dane ber çend gulleyên sor da ku hew bibêje: (Divê em Kurd li benda xelkê nemînin kes lawê bavê me tune, dive em xwe derxin rûyê dinyayê..). |
|
Bixwîne... |
|
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Gotar: (Berevajî firendekan ya Ebdulbaqî Huseynî di navbera welêt û penaberiyê de) |
|
 Rêber Hebûn-Destpêk: Bîranînên zindî bergê wêjeyî li xwe dikin û li meydana xêzan de derdikevin, di hundirê xwe de seyrana mirov di jiyanê de û serpêhatiyên wî ezber dikin, û çi maye di hizrê wî de piþtî derbasbûna gelek sal, û di vê pirtûka a bi navê ( Berevajî Firendekan) xuya dibe bandora cîgeh û millet li ser nivîskarê penaber Ebdulbaqî Huseynî, bi wan hestên dagirtî raman û bîranîn ev çîrokên wêna hatibûn e sazkirin, û em dikarin penaberî bi welatê duyem ve binav bikin, û çîrokên vê pirtûkê wisa penaberiyê pesindan dike, tevî cudabûna cîgeh û mercên jiyanê di navbera herdûkan de , û li paþ derketina ji welêt ve herdû sedem aborî û siyasî hene, tê wateyê ku nivîs ji êþek e mezin û kûr dibiþkive, û zoreng berdewam dibe û didome di hundirê mirovê hestiyar de, û wî dihêle li beranberî rûbirûbûnekê de be, li pêþ bîr de, di her dem û helkeftê de ev tiþt berz dibe, di hemî cureyên wêje û zanistên mirovî de, ji ber ew veguhêztin ji welatek ta welatek î ve, baca wê hiþ , henas û deronî dide, nexasim ku ew mirov Kurd be û bê dewlet e be , jiyana wî di rojeva pirs û lêpirsînê de ye, û ev yeka nivîsa rewþanî derdixîne holê. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: QEDRÎ CAN Û NIVÎSANDINA ÇÎROKAN |
 Cemîl Ibrahîm Di vê roja bîranîna pêncîsaliya koça dawî ya têkoþerê rewþenbîr, helbestvan û nivîskar Qedrî Can de, em gelekî bi rêzgirtin û hezkirin wî bibîra xwe tînin, serê xwe li ber kar û xebata wî ya sûdmend û hêja diçimînin, bi hezaran barên gul û beybûn û rihanan ji bo giyanê wî ê pak diþînin ser gora wî datînin, û gulavê lê direþînin, em hêvî dikin ko gora wî bexçeyekî rengîn ji buhiþta dêrîn be ... Di vê gotara xwe de ezê li ser nivîsandina çîrokan li cem Qedrî Can hinekî rawestim, di gel ko agahiyên min bi xwe li ser vî babetî hindikin, lê ji lêkolîn û gotarên ko di vî babetî de hatine kirin û nivîsandin, hatine weþandin, mero kare agahiyên baþ ji wan wergire, yan jî wêneyekê bedew û zelal durist bike ... |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Xwendinek kurt di nav tipên pexþana «Hemêza Þevê» de |
 Ebdussemed Mehmûd
Qamiþlo 12.08.2022Ez ê vegerim û bawer im ku þûnwarên te dîroka min e, ez ê vegerim þevê û riwê heyvê ramûsim , ez ê vegerim li ber pencera evîna te çirisk bidim û tîrêjên xwe bavêjim, mîna roka sibê, Bi baweriyeke xurt bi vegerê tevlî ku tariye, lê bawerî û dîrok û heyva ronîdar moralan xurt dike ku vegere, wesa jî poþmanî xwe di nav tîpên hêviyan de vediþêre. lê çawa ku penaberiya ji welat dibin zext û fiþaran de hat, ku hiþte Evîn jî bibe penaber...bê çawa bandora xwe li her tiþtî kir ? Evîn jî di koçên penaberiyê de, di nav pirs û pirsiyariyê de winda bû! girêdana penaberiyê bi hev ve, welat û evîn, vêna baweriyê dûpat û rewa dike. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Bersiva derewên Þêrîn M. Elî Þakir |
|
 Qado Þêrîn
Silav û rêz xuþka delal Þêrîn, Minê gotara te ya ku te di malpera Welatê Me de weþandiye, li ser ser û cavê xwe danîba, eger te 2-3 derew û bêbextiyên ji xwe mezintir nekiriba. Fam dikim tu li kê hatiyî û daye ser þopa kê. Ji aniha û bi þûn ve ku, te derew kirin bila wek mejiyê te piçûk bin, belkû du kesên wek te piçûk bawer bikin. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Bangek ji Konê Reþ |
|
 Ezbenî! Ji ber ku min jî, li gor hêza xwe, baþ xebat û bizav di ber kultura Kurdî de kiriye û dikim, ji mafê min e ku wiha bang belav bikim. Ez nebawer im ku herêm wek herêma Cizîrê bi her Sê deþtên xwe ve; Beriya Mêrdînê, Sinceqa Aþîta û Deþta Hesina bi zargotina Kurdî a devikî dewlemend heye. Dewlemendiya wê li xelkên wê yên têvel vedigere. Ew akinciyên ku ji sedên salan ve li ser xaka wê jiyana xwe derbas dikin wek; Milan, Kîkan, Deqoryan, Aþîtan, Aliyan, Hesinan, koçerên Mîran û yên mayî.. Û Efrîn bi eþîrên li çiyayê Kurmênc û Deþta Cûmê ve. (Sed mixabin ku, roja îro Efrîn di kêferata mirinê de li ber xwe dide…). û Kobanî bi erþîrên Berazan yên têvel ve di deþta Sirûcê de. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Cegerxwîn (1903-1984)z |
 Birahîm QasimBerê em hikûmeteke cîhangîr bûn li dinya Wer temaþa bike eywana Kesra, neqþ û nîgar Cegerxwîn, helbestvan û nivîskarê navûdeng yê kurd di sedsaliya 20an de, li seranserî Kurdistanê wekî helbestevanekî xame zêrîn hatiye naskirin, nemaze ku jiyana xwe di sedsaliya borî de derbas kiriye, serdemê guherînên mezin piþtî þerê diwemîn yê cîhanê, ku van guherînan gelek bandor li naveroka helbestên wî kiriye, tevî ku ew jî di destpêka jiyana xwe de, wekî nifþên berê ketiye di bandora sofîgerî û oldariyê de, ku wekî rewþenbîrekî oldar bû, û ev yek xuya dibe di naveroka dîwana ya binavê Xweþxan de, ku di sala 2016an de li Dihoka Baþûrê Kurdistanê ji aliyê Weþanxaneya Nalbend ve hatiye çapkirin, bi berhevkirina Dirbas Mistefa û serastkirina Tehsîn Îbrahîm Doskî ve. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Tudirewî û rûbirûbûna wê |
|
 Rêber HebûnKurd li rojavayê kurdistanê (Sûrî) û baþûrê wê (Îraq) karîbûn serkeftinê li ser Daiþê pêkbînin bi piþtevaniya hevbendiya navdewletî, bi rêya sergirtina ezmanî û bombebarankirina þûngehên Daiþê û rêyên piþtgirtinên wê, di heman demê de ligel pêþveçûna yekîniyan, û piþtî serkeftina leþgerî , moralên xelkê helbet xurtir dibin, û ev yeka wê serneketa eger ajotinkek e zanînî neba, û ev yeka diyar bû bi jêhatîbûna þervanan bi neyîniyên tundirewiyê û encamên wêna yê bobelat li ser mirov û jiyana wî, ev jêhatîbûna nîþan dide xebata zanyaran a zehmet ji bona zanîn, avakirin û jiyanê, beranberî hêzên yên kar dikin ji bo kuþtin û wêraniyê bê hampa, ji ber ku tundirewî ziyanbexþiyek e li ser raman, civak û nifþê çêbûyî, û li dijî çi pêþveçûnek e civakî ye zanînî û raste, ji ber vê yekê pêdivîbû rûtkirina pîrozî û baþ têgihiþtina wê, û dan û standin li ser bi rêyên din, ji ber ku ceng, |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Dîtinekê di têgihiþtina êþê |
|
 Rêber HebûnHewildana mirov ji bo êþê têbigihe û aþkere bike ne hatiye avakirin li ser meraqek e xweser , ku nîgaþ û çêja afrêner an xewindar meyldarî wê be, eger bîrnas an hunermend be, lê qemitandina takes bi derdên xwe yê girêdayî bi komê ve ew hîþtibû ku di nav êþê de bifire, ji ber ku henas kedekî dide bin saya cengê, ta bi bar û giraniyên xwe rabe û xemsariyê derbas bike,lê timî bi zinarê kelemê dikeve, û mirin buyerek î þopedar e di sazîkirina hunerê de, û hêmanek î sereke ye, takes dihêle kedekî bide ji bo berketî tiþtê ku di jiyanê de çêdibin bibe, ji girtinhevî û berjewendiyan, û têgihiþtina henasê mirovî bi evîna jiyanê ve têkildar e, û bi tevderbasbûna dijwar bi xwestek, hezkirin û dilxwaziyên mirovî ve jî girêdayî ye,
|
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 Miþ`elê OsmanYekemîn car (Kurdistan) hat parçekirin di sala 17/5/1639 an di peymana Qesra Þêrîn de, dema ku sultanê Osmanî Selîm di cengê de bi (Isma’îl) re þahê Fursê biserket, nêzîkî (Caldêranê). Kurdistana rojava û baþûr û orte ma di destê Osmaniyan de û Kurdistana rojhilat ma di destê Fursan de, ceng berdewam bû di nav Osmanî û Fursan de û her yek ji wan dixwest ku desthilata wê bigihêje çiyayên Qefqasê û derya reþ (Xerz) û derya sipî û bendava Faris. Û bi vê cengê ji bilî serpêhatiyan bi ser milletê Kurd de ne dihatin. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Desthilatdariya bavîtiyê û fiþara malgirtîbûnê: |
|
 Rêber HebûnTiþtê ku pêdiviye em behsê bikin di derbarê koçberî, mirin, gendelî, zordarî, tengavî, û kolekirinê tekekesan de, ew koletiya a ku movikên jiyana civakî dorpêç kirî ye, û ew jiyana a ku di geravê çepandinê de heta dema teqînê de ma ye, û hevgariya rastîn bi temamî wateya vê peyvê ve ewa di serkotkirina berdewam e ji rûmet û azadiya mirov re, û dezgehên ewlehî mîna jêderek e celewkirin û bizdanê ye ji mirov re dimînin, dewsa ku bibin e jêdera aramî û rehetiyê, û dezgehên çavdêr têne bikaranîn ji bo serkotkirina jiyan û azadiyan bi hevdû re, tiþtê hîþtin ku hestên reþbînî, bê hêvî û tijandina dijwar encam bidin beranberî rewþek e naye guhertin, ev jî narvîna cemaweran e yên ketine bin serweriya tirs, bizdan û derbideriya serkotker, di dema ku kanîna mirovê zanyar a afrênerî zêdetir e ji yê li cem siyasetvanê desthilatdar ve, |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Bi helkevta 30 saliya koça dawiya Þahjina Kurd Rewþen Bedir Xan. |
  Kurdistan Elî Wekî Erk jime tê xwestin kû em Nimûneyên jinên Kurd li bêra xwe bînin, ev Erk yeke ji gringiyên nivîsîna Dîrokê, çimkî ev Nimûne Rêça rizgarîxwaziyê Ron dikin, û herweha Riya Xebatê asan dikin û nûjen dikin. Rewþen Bedirxan di Sala 1909 ê jidayîkbûye û di Sala 1992 ê de Koçka dawî kirye, Rewþen Salih Mehmûd Salih Bedirxan : Wêjevan û Mamoste bû , Ew Jina dawî bû ya ji Malbata Bedirxaniyan kû bi Zimanê Kurdî yê Bedirxaniyan di axivî , Ew Hevjîna Mîr Celadet Bedirxan bû, Keçmam û Destê wiyê Rastê bû. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
Qado Þêrîn
Dr. Ibrahim ê Mahmud (I.M.)
Sedîq Þernxî
Konê Reþ
Konê Reþ
Konê Reþ
Elî Þemdîn
Ebdûlazîz Qasim 
Rêber Hebûn
Idrîs Hiso 
Emer Îsmayîl
Birahîm Qasim
Festîvala Rojên Helbestê ya Navnetewî li Sarajevoyê xelata ku bi navê "Bosnian Stećak" da helbestvanê Kurd Husên M. Hebeþ (Hussein Habasch)