 |
|
|
 |
 |
 |
 |
|
Gotar: Na ji kuþtina jiyanê re! |
|
 Þêrîn EbdoSilogan gotinek e, ka kirin û pabendiya mirov bi evê gotinê? Li bin sîwana evê siloganê "Jin jiyan e" jiyan tête kuþtin, jin xwe dikuje û tête kuþtin! Li bin sîwana evê siloganê gulên nûpiþkuvî di buhara xwe de têne jêvekirin û xemla jiyanê winda dibe.. Li bin siya þuþtina rûmetê xencera nezaniyê di sînga jînê de tête çikandin.. Seyr e! Em di serdemeke vekirî û pêþketî de dijîn lê hizir, hiþ û ramanên hin mirovan hêj di serdema nezaniyê de çalak in, hêj civaka me di serdema kevirî de dijî. |
|
Bixwîne... |
|
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Gotar: Saziyên nivîskarên kurd û piþtguhkirina ziman |
|
 Qado ÞêrînBi texmîna min, li Rojavayê Kurdistanê pênc saziyên nivîskaran hene, çi þerme. Her pênc bi serok û merok in, endam û çalakî û daxwiyanî û xirecir in, hema hema hemû daxwiyaniyên wan bi erebî ne, çi þerme. Hin caran li dij hev derdikevin, wek ku þerekî sar di nav wan de hebe, carinan newêrin þerê navxweyî derxînin medyayê, çimkî wê xelk wan pîs bikin. Gelek caran ji kîna hevûdu re bi çalakiyên þermok radibin. Ez çalak im, dêmek ez heme. Eger ne wisa ye, ka kîjan saziyê pirtûkek, wek nimûne, ji nivîskarekî/ê re çap kiriye, yan jî alîkariya nivîskarekî kiriye? Tune. Wek ku agahdar im, nikarin alîkariya endamê xwe bikin. Êdî hebûna wan ji bo çi ye? |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Ez Û 6mîn KONFERANSÊ FOLKLORA KURDÎ Li ZANKOYA ZAXO! |
|
 Konê Reþ Ev sêyemîn care ku diçim Zaxo, Zaxoka Badînan.. Cara yekemîn di sala 2008an de bû, min semînerek li dor Bedirxaniyan di bexçeyê qaymqamiyê de da, cara duyemîn sala 2019an bû, min du pirtûkên xwe bi navê (Beriya Mêrdînê û Kurdênejibîrkirinê), li Zankoya Zaxo imzekirin. Û ev beþdariya min di konferansê navdewletî de li dor folklorê kurdî li Zankoya Zaxo, di rojên 11-12 gulan 2022an de, cara sêyemîn e. li ser vê daxwaznameya Centera Kurdî bo Vekolînên Folklorî ji
Zankoya Zaxo, di 9ê gulanê 2022an de, ji Qamiþlo min berê xwe da Zaxo:
(Silav û rêz mamosta Konê Reþ.. Senterê Zaxo bo vekolînên kurdî li
Fekolteya Zanistên Mirovayetî/ Zankoya Zaxo li rêkkevtî 11 û 12 gulana
2022yê dê konfransekê navdewletî li dor folkilorê kurdî gêrît. Lewra em
weku Senterê Zaxo bo vekolînên kurdî heweyên hêja daxwaz dikeyn ku li
konfiransî amade bibin. Hûn dikarn bi navunîþanê "Folkilorê Kurdî li
Rojavayê Kurdistanê" di penelekî da piþikdarîyê biken. Her sax bin/ Zakho Center Kurdish Studies/19/4/2022). |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Di 90 Saliya Kovara Hawarê de Werim Em Kovarê Nas Bikin! |
|
 Konê Reþ Mîr Celadet Ali Bedirxan:1893 - 1951, hêviyên bav û bapîrê xwe li erdê nehiþtin, bi xwe re hilgirtin û hilanîn û di ber wan de xebitî ta roja dawîn ji temenê xwe. Wî jî, di roja 15.5.1932an de hejmara pêþî ji kovara xwe (Hawar)ê bi tîpên latînî, li Þamê çap kir û di nav Kurd û biyanyan de belavkir.. Bi Hawara xwe, qêrîn û gaziya bav û bapîrê xwe gîhand Kurdan û got: (Heçî em Kurd, me zimanekî delal heye û em pê diaxifin, piraniya me ji vî zimanî pê ve bi tu zimanî nizanin.. Bi tenê divêt em hînî xwendin û nivîsandina zimanê xwe bibin. Îro hînbûna xwendin û nivîsandina zimanê mader ji bo her miletekî, êdî ne bi tenê wezîfeke þexsî ye, lê wezîfeke milî ye jî.. Heçî bi vê wezîfê ranebûne, wezîfa xwe ya milî pêk neanîne û bi kêrî miletê xwe ne hatine. Ji bona ko mirov bikare xwe ji miletekî bi hesibîne, divêt ko bi kêrî wî bê..). |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: (Sazkirina cîhana romanî di Romana Kobanî a Can Dost) |
|
 Rêber HebûnRoman li dor Kobanî dizivîre , behsa dema þerê navxweyî li sûrî dike , û bandorê wê çaxê 2011 li ser rojavayê Kurdistanê, civakê wê û bi taybet li ser Kobanî, nivsîkar Can Dost pala xwe dabû li ser bîr di avakirina vê romanê de, berî xwe da zaroktî, malbata olî û herwiha ronî da li ser bandora reftarên êlî li civaka wê deverê û nerîna wan ji kesên nenas re , yên nav li wan dikirin Mihacir, ango bi kurdî Penaber, helbet þêweya nivîsa wî bala mirov bêhtir dikþîne , bi taybet dema ew xwedevan ji xelkê deverê be, bêhtir wê têkeve kûrahiya hestek e dagirtî arezû û nalîn , li ser çawaniya ramandinê, bandora þer li ser xelkê , têkiliyê ciwanên dilgerm û kêm zane bi hevdû re û herwiha bi xuristiya çaxê, bi berzbûna rewþek e nû û serpêhatiya desthiladariya kurdî yê nû li rojava de, û dan û standina wê bi partiyên ne ligel ramanê wê û herwiha gelek xalên yên bi vê kêþeyê ve girêdayî. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: HINEK RONAH LI SER ROJNAMEYA (KURDISTAN) |
 Cemîl IbrahîmRoja 24.04.2022an, li Sîwana Kurdan, li bajarê Essen-Elmanya, komîteya çalakiyan ya Yekîtiya Giþtî ya Nivîskar û Rojnamevanên Kurd, simînarek ji bo bi bîranîna roja Rojnamevaniya Kurdî, li darxist, ez yek ji sê bêjeran bûm, ko ew kiribûn mêvan, min di vê simînarê de ev gotar pêþkêþ kir û min ew xwend: HINEK RONAH LI SER ROJNAMEYA (KURDISTAN) Xuþk û birayên hêja, amadebûyên birêz Ev dem û hemû demên we xweþ û baþ bin |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Rojnameya Kurdistan pêþenga rojnamegeriya kurdî ye |
|
 Hiþmend Þêxo
Di serdema pêþketina þoreþa pêgihînê û Toreyên civakî de ragihandin bi rolekî pêþeng radibe di pêþxistina xebata gelan û Azadiya welatan de , Di heman demê de ez karim bêjim ku hemû Tevger , Partî , Komele û rêxistin bi nerîn û siyasetên rastbîn , helwestên wêrek û çalakbûna ragihandina xwe xurt û li pêþin , Lewre ragihandin þêweyê herî sereke ye di karê tevgera rêzanî û xebata demoqrat û aþtiyane de. Rojnamevanên cefakêþ : Silav li we Di 22 Nîsana 1898 an de û berî bi (124) salan Mîrê rojnamegeriya kurdî Miqdad Midhet Bedirxan li Qahîra li paytexta Misirê rojnameyekê bi zimanê kurdî bi navê rojnameya Kurdistan derdixe û dûrî xaka Kurtdistanê li derveyî welêt belav dike.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Nivîsa wêjeyî wek navgînek e rûbirûbûnê |
|
 Rêber Hebûn
Hevçûyîna berve rizgarkirina xweserî tiþtekî divê pêkwere eger rê teng bû di rûbirbûna sextebûnê û kesên wê, ji ber ku di saya zordariya desthilatiyên serkotker de, çare li pêþ civakê nîne ji bilî ku yek ji herdûkan bipejirîne, û ewa koletî an serhildanê.
Naxwe nivîsa wêjeyî vala nabe ji metirsiyên ku têne kûrahiyan, û mirova li ser ramandinê bi dîmenan ve dihêvojin, û hestên ku mirov bi zehemtiya rewþ û tengbûna asoya çareseriyê, û herwiha libabûna di nav pêlên hestên wijdanî de ta bibin çirûsînek e heyî li çûna mirov berve rizgarîbûnê, ji ber ku tiþtê tên e di rûbirbûna wî de ji hêza dadgehên hêrekeriyê û samên wê ne, û wî dihêlin bêhtir bikeve di rûbirûbûna wana de,û di hundirê wî de alavên hevxistinê bilind dibin, ji ber ku hêzên guhertinê bi hemî þêweyên xwe ve û tevî êþ û bêhêviyê li berxwe didin li rex amadebûn û berdewamiya berxwedaniyê ji bo dîtina cîhanek e baþtir di warê sinc û bedewiyê de.
|
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Siwarên þevê (Ji Zêrîn a keça Sebrî Fxrî re) |
|
 Bêwar BrahîmZêrîn, wê þeva tund û dirinde jibîr bike, û mijgulên çavên xwe yî nermîn bi xewnên zaroktiya xwe bixemilîne. Ew þeva ne rengê þevên me bû, ew þeveka revyayî bû ji þikeftên xatirxwestina nêzîk û ne dûr. Buharên me bi þevên xemlîn û hunguvîn dagirtîne, bi heyvên çarde þevî ronîkirîne, li benda berbanga wan þevan be berxka bavê xwe û pala xwe bi çenteyê xwendina xwe yî ronak germ bike û hûrik hûrik wê þeva taristan jibîr bike. þeva girtina bavê xwe bi ken û girnijîna xweyî nermîn li ser kevîkên vê jiyanê bike hêviyeka bi hêz çendî ev hêvî basikçikestî û lukumî be jî wê ji ser dêmê þev û rojên xwe nemalîne Zêrîn, li ber sira bayê porê te yî bi hilma azadiyê dagirtî di nav xwe de difûrîne mistên her du destên xwe bi xaka gorbuhiþtiyên bapîrên xwe dagire û bi sira vî bayê re bibarîne. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: 85 Daliya Rojbûna Yilmaz Guney (1937 – 1984) |
|
  Konê Reþ(..Ta ku mirov li jiyanê be, wê kul û xem, evîn û hezkirin pîre berdewam bin. Zana be an nezan be, her wê ew barhilgirê kul û xeman û evîn û hezkirinê be.. Min di filmên xwe de hewil daye ku, ez kul û xeman, evîn û hezkirinê bigihînim hev.. Gelek kes van tiþtan ji hev dernaxînin..) Yilmaz Guney Di yekê Nîsanê de 2022, (85) sal di ser rojbûna lehengê kurd, derhênerê bi nav û deng Yelmaz Guney re derbas dibe. Yilmaz Guney kî bû, çi bû û çi ji gelê xwe re pêþkêþ kiriye ta ku em wî bibîr bînin? |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 Dr. Xelîl Omar- Tu ji min re nabêjî, gava tu mir te çi dît, te çi nedît? Hemzo ji birakê xwe pirsî. - Ma te çi dît Hemzo? Ebaso, tengijî lêvegerand. - Ez derewan bikim?!.. Piþtî Melkemot, dîna min xwe dît, ber çavên min reþ bû û weke tu min bavêje binê bîrekê û ta roja qiyametê min nema xwe dît. Hemzo rewþa xwe da xuyakirin. - Mirina min bicarekê bi rengekî din bû. Roja cejna qurbanê bû, piþtî limêja wê, ava serê mirovekî germkirin û melle ew þuþt û bi kefen kir û piþt re ew danîn ser daribestê û me hemiyan berê xwe da mezel. Piþtî telqînê û fatihê, min jî hêzkir xwe, ta ko bi xelkên re vegerim malê, lê dîna min dît serê min go tiring û li kevirekî ket! Tu nabêje yê mirî ez bûm. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Gotina YNRKS di bîstemîn salvegera koçkirina seydayê Tîrêj de |
 Mêvanên birêz: Kat û demên we ronîbin Di bîstemîn salvegera koçkirina helbestvanê nemir seydayê Tîrêj de, her wê bimîne çirayeke vîketî di dîroka wêjeya Kurdî de, ku ji xwe evan hozanvanên bi rûmet, zimanê me,wêjeya me,folklore me, serpêhatiyên me, þoreþ û serwerên me , di wijdanê gelê Kurde parastin. Hevalên hêja:
Bi navê yekîtiya giþtî ya nivîskar û
rojnamevanên Kurd li Sûriyê em ser saxiyê ji malbata seydayê nemir Tîrêj
re dixwazin, her wiha jî Xudayê berz û gewre bihuþta xwey rengîn bike
par û piþka wî, wisa seyda bi dilovaniya xwe þabike, ku timî fîxana
Bilbilê xwey dil þad li nik hewdê sorgula di bin sîka dara (Sedret
elmuntiha)de bibhîze, pêre jî axaftina xwe bi ewî Qulingê ku ji refê
xwe dûrketî berdewam bikê. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: 20 Saliya Koçkirina Seydayê Tîrêj (1923 – 2002) |
 Konê Reþ Ey bilbilê dilþadî, hela wer bike fîxan Derdê me girane ey bira, birîna me kûr e Gorî te bikin cerg û dil û mêlak û hem can Dengê te ye xweþtir, ji ney û nay û bilûre.. Karwanê me va bi rê ketî, lê þevreþ û tarî Serma ye terez kulyên di berfê her dibarî Bahoz e çelapek têne me, ji her çar kenarî Warê me welat e ey heval, rêka me dûr e.. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Ciwanên Bakurê Kurdistanê di Newrozê de kolan û meydan bi al û sembilên netewî xemilandin |
|
 Mahir HesenCiwanin Kurdistana-Tirkî di pîrozkirina Newroza 2022an de, dîsa li bajarê Amed bi niþtîmanperwerî û hez û hestên berz ala pîroz a Netewî ber bi jor ve bilind kirin û bi wêneyên serwer û rêberên me, kolanan xemilandin. Çend hêja ne ku li ser dest û tiliyên wan bakurê welat piþtî êþ û nexweþiyek dûr û kûr dikene û konê þîniyê diçirîne û dîsa Gulîstan û Gul û daristanên Amed , Mêrdîn, Wan, Þernex, Sêrt û Cizîr bi barana ji tavên Þoreþiyê têne avdan, û li ser Ciya û deþtên bakurê welat, li ser lat û zinarên wê, bost bi bost bi tîpên zêrîn navê xwe di nivîsînin û dibêjin va em hene, Omîd û hêvî vegerandin û gelek kêfxweþî belav kirin ji bo pêþerojê. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rêber HebûnSarter1 meqate dibe ku a din bike dojeh, ji ber ku mirov nikare xwe ji pirs û êþên xwe rizgar bike, li gel wê di hebûniyê de bi derya de diçe,ta a din ji takes re kelemek î bibîne ,û bi heman demê zanyar kedekê dide bin siha çi gotarê an deqekî ji kesê wergirtî re radike,ji bo ku kêþeya hebûnî a ku tevahî rêzên jiyana me kêmxewî dike bi belge bike, nexwe mirov a tekî tenê ye a bijareyên xwe li ber hebûna ragihandî radike, û encamên bijar e û sersaxiyên xwe li pêþ tiþt û dûxayan de hildigre, û herwekî ku a din ji tevahî berdewamiya jiyana me re kelemek e nimûnî saz dike,lê em jêre dibin deyndar, ji ber ku ewa xeleka giringtirîn e ji xwenasîna me re û çawaniya em bi destê wê di jiyanê de bibin. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gotar: Rojbûna serwerê kurdan |
|
 Gotina YNRKS ku hate xwendin ji layê bavê Zozanê ve, di ahenga rojbûa serwerê doza gelê kurd Mela Mistefa Barzanî ku rêxistina Elmaniya ya partiya dêmuqrata Kurdistan- Sûriya di roja 13.03.2022 li bajarê Essen ê en aheng li darxist. Mêvanên hêja amedebûyên berêz: Bi navê yekîtiya giþtî ya nivîskar û rojnamevanên kurd li Sûriya em vê roja pîroz li xwe û we tevan pîroz dikin. Roja çêbûna damezerê partî dêmuqratî Kurdistan- Iraq Roja çêbûna serok artêþa komara Mihabad. Roja çêbûna endezyarê aþtiyê bi Bexdê re ku di sala 1970 ê de rêkeftina 11ê avdarê wek destkefteke giring bû,ji berhemên þoreþa eylûnê ku mafê Otonomî bo gelê Kurdistanê hate çespandin. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 Nizar YosifM.Þêxo hunermendê lehing û astbilind, ku jiyana xwe, berjewendiyên malbata xwe, kesayetiya xwe, ji bû doza welatê xwe terxan kiribûn. Hunermendek mirov, xwedan helwest, bi siyanet û rêzbilindî nêzîkî xelkê xwe û welatê xwe dibû. M. Þêxo Girêdayê doza welêt û xwedan prensîb bû, lewma gelek tengavî û zindan û binçavkirin ji aliyê hêzên ewlekarî ve didîtin. Ji bilî van, barê birçîbûn û hejarî jî hilgirtin, daku wan bîr û baweriyan û prensîbê xwe bi parêze, reviya, surgûn bî, lerizî, koçber bû, ta rêwîtiya wî li nava refên pêþmergeyên þoreþa baþorê K,rawestiya. |
|
Bixwîne... |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ebdûlazîz Qasim 
Dr. Mahmoud Abbas
Ebdûlazîz Qasim
Konê Reþ
Rêber Hebûn
Soz Mihemed
Konê Reþ
Idrîs Hiso - Hewlêr
Cemîle Hesen 
Bavê Zozanê
Mizgîn Hesko
Keyhan Mihemedînijad
